Το καλοκαιράκι φτάνει αισίως στο τέλος του και σε λίγες μέρες θα ξεκινήσουν τα σχολεία.
Για κάποια από τα παιδιά θα είναι η πρώτη τους φορά που θα πάνε στο σχολείο (παιδικό σταθμό ή νηπιαγωγείο), για άλλα μπορεί να αποτελεί μια μετάβαση από κάποια βαθμίδα εκπαίδευσης στην επόμενη (αλλαγή τάξης, μετάβαση από το νηπιαγωγείο στο δημοτικό, από το δημοτικό στο γυμνάσιο ή από το γυμνάσιο στο λύκειο), ενώ κάποια παιδιά μπορεί να αλλάξουν σχολικό πλαίσιο λόγω μετακόμισης.
Τα παιδιά, λοιπόν, θα έρθουν αντιμέτωπα με μια αλλαγή στη ζωή τους, με κάτι καινούριο και πιθανόν άγνωστο. Κάποια από αυτά μπορεί να νιώσουν ενθουσιασμό, αλλά κάποια μπορεί να εμφανίσουν σισθήματα άρνησης, φόβου και ανασφάλειας. Τα ίδια αισθήματα δύναται να εμφανιστούν και σε κάποιους γονείς.
Είναι ιδιαιτέρως σημαντικό, οι γονείς να βοηθήσουν τα παιδιά τους να δεχτούν την αλλαγή, που θα βιώσουν, όσο το δυνατόν πιο ήπια και να προσαρμοστούν όσο το δυνατόν πιο άμεσα στην καινούρια πραγματικότητα του εκπαιδευτικού τους πλαισίου.
Συνεπώς, η προετοιμασία πριν την έναρξη της σχολικής χρονιάς, κρίνεται απαραίτητη, για να καταφέρουν να ενημερώσουν, να μεθοδεύσουν, να καθοδηγήσουν, να ενθαρρύνουν και να υποστηρίξουν τα παιδιά τους σε αυτή τη νέα εμπειρία, αλλά και για να προετοιμαστούν οι ίδιοι οι γονείς για την έναρξη της σχολικής χρονιάς.
Αρχικά πρέπει να αξοιοποιήσετε το διάστημα που μεσολαβεί ως την έναρξη του σχολείου, ώστε να καλλιεργήσετε ένα θετικό κλίμα που μπορεί να οδηγήσει ακόμα και σε αίσθημα ενθουσιασμού από την πλευρά του παιδιού. Αλλώστε, οι λόγοι που έχετε και οι ίδιοι, ως γονείς, για να σκέφτεστε θετικά είναι πολλοί.
- Εμπλουτισμός γνώσεων.
Εξηγείστε στο παιδί ότι μέσα από τη σχολική διαδικασία θα αποκομίσει γνώσεις, θα γίνει γνώστης νέων ποικίλλων και διαφορετικών πραγμάτων, το οποία θα του φανούν ιδιαιτέρως χρησιμά στο μέλλον του και στη ζωή του γενικότερα.
- Αποκόμιση νέων εμπειριών.
Ενημερώστε το παιδί σας, ότι η καθημερινότητα του, δεν θα εμπλουτισθεί μόνο με ώρες διδασκαλίας, αλλά και από άλλες δραστηριότητες, όπως τα παιδικά πάρτυ – που δεν θα αργήσουν να έρθουν- , τα ομαδικά παιχνίδια, οι σχολικές εκδρομές κ.α.
- Φιλίες.
Εκτός από τις γνώσεις, πολύ σημαντική αποτελεί και η κοινωνικοποίηση του παιδιού. Πείτε στο παιδί σας για φίλους με τους οποίους κάνετε ακόμη παρέα και τους γνωρίσατε στο σχολείο. Έτσι, εξηγείστε στο παιδί σας ότι στο σχολείο θα αναπτύξει πραγματικές φιλίες, που θα επιλέξει το ίδιο και θα κρατήσει στη ζωή του για μεγάλο χρονικό διάστημα ή ακόμα και για πάντα.
Ας δούμε, όμως, τι μπορείτε να κάνετε ως γονείς για να εξαλείψετε πιθανές αρνητικές επιπτώσεις από την έναρξη του σχολείου για στο παιδί σας.
- Κάποιες μέρες πριν την έναρξη του σχολείου φροντίστε να επισκεφτείτε το σχολείο που θα φοιτήσει το παιδί σας, μαζί με αυτό, και να το ξεναγήσετε στο νέο περιβάλλον. Έτσι θα αισθανθεί μια ασφάλεια για το που πάει σε λίγες μέρες και πως θα είναι εκεί. Σίγουρα δεν θα απογοητευτεί σε περίπτωση που το φανταζόταν αλλιώς.
- Εμπλέξτε το στην προετοιμασία του δωματίου του (π.χ. διαμόρφωση του γραφείου του, καθαρισμός και τακτοποίηση συρταριών, εκκαθάριση παλαιότερου εκπαιδευτικού υλικού, ώστε να υπάρχει χώρος για καινούριο κ.α.)
- Οργανώστε τα ψώνια σας, πριν τον πανικό των τελευταίων ημερών. Έτσι φροντίστε να ψωνίσετε τα απαραίτητα, όπως τσάντα, τετράδια και γραφική ύλη πριν από την έναρξη του σχολείου. Αλλώστε, το τι θα πρέπει να έχει ένα παιδί στο σχολείο ακόμα κι αν δεν τον γνωρίζετε μπορείτε εύκολα να το πληροφορηθείτε. Όταν ξεκινήσουν τα σχολεία και δίνονται οι λεγόμενες λίστες, συνήθως επικρατεί κοσμοσυρροή στα καταστήματα για την αγορά των σχολικών και το άγχος που δημιουργεί η κατάσταση στους γονείς, επακόλουθα μεταφέρεται και στα παιδιά.
- Στα ψώνια ζητήστε τη γνώμη του παιδιού σας. Το παιδί όσο μικρό κι αν είναι, νιώθει αρκετά ώριμο και υπεύθυνο, ώστε να επιλέξει μόνο του την τσάντα του και τα γραφικά υλικά του. Επειδή, όμως, τα παιδιά είναι και απαιτητικά, ενημερώστε εκ των προτέρων για το ποσό που μπορείτε να ξοδέψετε.
- Σημαντική είναι η υιοθέτηση σχολικου ωραρίου πριν να ξεκινήσει το σχολείο. Έτσι, βάλτε ένα πρόγραμμα καθημερινής ρουτίνας, τουλάχιστον μια βδομάδα πριν το ξεκίνημα του σχολείου. Το πρόγραμμα ρουτίνας θα πρέπει να περιλμβάνει τον ύπνο, το φαγητό, τη μείωση της τηλεόρασης, των τάμπλετ, του υπολογιστή κλπ.
Ξεκινήστε να δείχνετε στο παιδί, αν είναι μικρό, πώς να ντύνεται το πρωί, να πλένει τα δόντια του, να ελέγχει την τσάντα του κ.α. Φυσικά όλα αυτά σε ένα εύλογο χρονικό διάστημα.
- Θέτουμε κανόνες διαβάσματος. Εξηγήστε στο παιδί ότι με το ξεκίνημα του σχολείου θα έχει και λίγη δουλειά στο σπίτι. Συζητήστε ποια ώρα της ημέρας θα ήταν κατάλληλη για αυτό, σε ποιο μέρος θα ήθελε να γίνεται, και πως αυτό θα συνδυαστεί με πιθανές εξωσχολικές δραστηριότητες και υποχρεώσεις.
- Ένα βράδυ πριν διαλέξτε τα ρούχα του. Αφήστε το παιδί να διαλέξει μόνο του τι ρούχα θα φορέσει, ώστε να αισθάνεται όσο πιο άνετα και όμορφα γίνεται.
- Ετοιμάστε την τσάντα του. Γνωρίζετε ότι την πρώτη μέρα δεν χρειάζεται να έχει πολλά μαζί του. Αν είναι μικρή η ηλικία του παιδιού, μπορούμε να βάλουμε στη τσάντα του ένα αγαπημένο του αντικέιμενο ή κάποιο αγαπημένο του σνακ. Μην ξεχάσετε να γράψετε σε κάποιο σημείο το τηλέφωνο και τη διεύθυνση του σπιτιού.
- Επιλέξτε ένα δώρο. Δείξτε στο παιδί πόσο χαρούμενοι και περήφανοι είστε που μεγάλωσε και κάντε του ένα συμβολικό και όμορφο δώρο.
- Την πρώτη μέρα κανονίστε να πάτε αργότερα στην εργασία σας, ωστέ να αφιερώσετε όσο το δυνατόν περισσότερη ώρα στο σχολείο μαζί με το παιδί και να το αποχαιρετήσετε με την ησυχία σας. Πολλοί γονείς δεδομένων των συνθηκών και της λογικής ότι το παιδί τους αν βρίσκεται στο δημοτικό έχει μεγαλώσει, δυστυχώς, δεν το εφαρμόζουν αυτό.
Φτιάξτε ένα εντυπωσιακό πρωινό, ανάλογα με τις επιθυμίες του παιδιού και φάτε όλη η οικογένεια μαζί.
Βγάλτε μια αναμνηστική οικογενειακή φωτογραφία, κάτι που καλό είναι να γίνεται κάθε χρόνο, για να θυμάστε την ημέρα αυτή και να βλέπετε ολοι μαζί πως μεγαλώνει με τα χρόνια το παιδί.
- Σαν γονείς, θα πρέπει να θυμάστε να αποφύγετε τυχόν συναισθηματικές εξάρσεις, γιατί το μόνο που θα καταφέρετε είναι να να γεμίσετε το παιδί με άγχος και ανασφάλεια.
- Όταν η πρώτη μέρα στο σχολείο φτάσει στο τέλος, μόλις επιστρέψει το παιδί, ζητήστε του να σας πει τις εμπειρίες του στο σχολείο, όσο το δυνατόν πιο λεπτομερειακά γίνεται. Αν δυσκολεύεται βοηθήστε το με ερωτήσεις. Μην το ανακόψετε σε κανένα σημείο της ομιλίας του. Επιβραβεύστε το λεκτικά για ό,τι θετικό σας μεταφέρει. Αφήστε το ίδιο το παιδί να διαλέξει τι θα επιθυμούσε για γεύμα, φάτε οικογενειακά και φροντίστε η πρώτη μερά να κλείσει ευχάριστα.
- Τέλος, σημαντικό είναι οι γονείς να μην ξεχνάνε ότι κάθε παιδί είναι μοναδικό φέροντας την δική του ιδιαιτερότητα και ιδιοσυγκρασία. Κάθε παιδί αντιμετωπίζει με διαφορετικό τρόπο τις αλλαγές και ο χρόνος που χρειάζεται να προσαρμοστεί σε αυτές διαφέρει.
Πατρώνης Παράσχος MSc.
Πτυχιούχος Λογοθεραπευτής
Επιστημονικά υπεύθυνος του κέντρου
‘επί το λόγο και επί το έργο’
Δημοπούλου Σοφία
Παιδοψυχολόγος